Zanim zaczniemy budowę kominka należy odpowiedzieć na kilka zasadniczych pytań.

– do czego ma służyć kominek? Dekoracja czy efektywne źródło ciepła?

– jaką powierzchnię ma ogrzać? Tylko pomieszczenie, w którym się znajduje czy też inne pokoje?

– gdzie ma być ulokowany? Czy w bliskiej odległości znajduje się przewód kominkowy.

– do jakich celów ma służyć kominek?

O tym, że kominki stały się modne, świadczą powtarzalne projekty domów. W większości z nich architekci przewidują już na nie miejsce. Tak samo się dzieje w projektach przygotowywanych na zamówienie. Instalacja kominka jest możliwa również w mieszkaniach w starych kamienicach, kiedyś ogrzewanych piecami. Pozwalają na to odpowiednio przystosowane przewody kominowe.

Jeśli kominek ma spełniać funkcje dekoracyjne i ewentualnie dogrzewać budynek w okresach przejściowych, warto wziąć pod uwagę jego aspekty estetyczne oraz rozwiązania umożliwiające korzystanie z wkładu lub kasety jak z kominka tradycyjnego (np. przy podniesionej lub schowanej szybie).

Otwarty czy zamknięty

Kominek otwarty pozwala delektować się zapachem płonących szczap, trzaskiem iskier. Ułatwia uzupełnianie paliwa i przegarnięcie paleniska. Niestety większość ciepła ucieka przez komin, a paliwo spala się szybko. Ciepło z otwartego kominka nagrzewa przede wszystkim osoby i przedmioty znajdujące się w jego bezpośrednim otoczeniu.

Kominek zamknięty – kominek z wkładem pozwala w większym stopniu kontrolować proces spalania. Powietrze ogrzewa się przepływając wokół zewnętrznej, ożebrowanej strony komory spalania. Zimne powietrze zasysane jest przy podłodze i po nagrzaniu  wprowadzane do pomieszczenia przez wyloty umieszczone w górnej części kominka. Pozwala to na ogrzanie nie tylko pomieszczenia z kominkiem, ale i rozprowadzenie ciepła po całym domu za pomocą systemu dystrybucji  gorącego powietrza DGP.

Każdy z nas chciałby, żeby w jego domu zagościła, choć odrobina luksusu. Co zrobić,  gdy mamy odpowiednie fundusze i chcemy, by nasz dom nabrał na wartości zarówno wizualnej jak i materialnej? Jest wiele bardzo ciekawych rozwiązań, jednak najpopularniejszym, a zarazem najbardziej szykownym jest montaż kominka. Ta pozornie prosta ozdoba może pełnić w naszym domu dwie bardzo ważne funkcje. Przede wszystkim jest to wyśmienita forma artystyczna, która jest w stanie upiększyć nasz salon. Najważniejsze jest odpowiednie dobranie całego kominka, by pasował on do wystroju całego salonu. Jeśli przesadzimy ze zdobieniami, może on odciągać uwagę od reszty pokoju, co nie jest zbyt korzystnym zabiegiem. Jeśli nasz salon jest urządzony nowocześnie zapomnieć też powinniśmy o klasycznych kształtach kominka, ponieważ będzie się on wyraźnie odcinał od reszty. Zastanowić się też trzeba, czy zależy nam na kominku naturalnym, w którym palić będziemy drewnem, czy może jednak kupimy sztuczny wkład gazowy bądź elektryczny. Oczywiście klasyczne kominki mają najwięcej uroku, jednak nie w każdym domu jest możliwość takiej instalacji. Często nie ma jak wyprowadzić komina, więc instalowany jest wkład elektryczny.

Kominek i ogrzewanie powietrzne

Alternatywne rozwiązanie dla ogrzania domu stanowi system dystrybucji gorącego powietrza, znany jako DGP. Aby ciepło z kominka można było wykorzystać do ogrzewania całego domu, ciepłe powietrze należy przetransportować do wszystkich pomieszczeń za pomocą specjalnego systemu rur aluminiowych typu flex i turbinki (obieg wymuszony).

W zależności od tego, jakiego przepływu powietrza wymaga dane pomieszczenie, ustawiane jest odpowiednie stałe otwarcie przepustnicy. W trakcie użytkowania instalacji przepływ powietrza reguluje się anemostatami lub kratkami nawiewnymi.W montażu instalacji DGP najwięcej kłopotów sprawia rozprowadzenie rur dużej średnicy (80-140 mm). Ich wyloty powinny znaleźć się w pobliżu okien, co zapewnia w miarę równomierny rozkład temperatury w pomieszczeniu. Mogą być one umieszczane w suficie lub ścianach, a na piętrze i poddaszu – w podłodze. Można je prowadzić na kilka sposobów zależnie od konstrukcji domu i etapu robót, na jakim planujemy instalację ogrzewania powietrznego:w domu parterowym z poddaszem nieużytkowym najłatwiej rozprowadza się rury na strychu; otula się je grubą warstwą wełny mineralnej, a wyloty przeprowadza przez sufit;w budynkach, w których są stropy z pustaków, do ułożenia rur można wykorzystać kanały w tych pustakach; umożliwiają one wprowadzenie rur o średnicy 12-14 cm. Wymagać to będzie rozkucia miejsc ich wylotów i zabezpieczenia na czas betonowania;w pomieszczeniach z sufitem podwieszanym przewody rozprowadzić można nad nim. Nie powinny one jednak leżeć na konstrukcji stelaża, gdyż powodowałoby to miejscowe przegrzewanie płyt sufitowych i mogłoby ułatwić rozchodzenie się szumów związanych z przepływem powietrza;w domach już wykończonych rury rozprowadzające ciepłe powietrze najłatwiej ułożyć po wierzchu ścian i obudować płytami gipsowo-kartonowymi.

Rozprowadzenie gorącego powietrza zawsze dobierane jest indywidualnie, biorąc pod uwagę potrzeby klienta oraz możliwości techniczne. Najlepiej wykonać rozprowadzenie jeszcze przed wylaniem posadzki. Istnieją dwa sposoby rozprowadzania powietrza:

-rozprowadzenie grawitacyjne,
-rozprowadzenie wymuszone

Rozprowadzenie grawitacyjne wykorzystuje siłę grawitacji do ogrzewania pomieszczeń, natomiast rozprowadzenie wymuszone wykorzystuje turbinę do nadmuchu powietrza. Decyzję o wyborze rozprowadzenia ze względu na ogromną ilość zależności i uwarunkowań należy skonsultować z fachowcem w celu uzyskania optymalnego działania i minimalizacji kosztów. Wszystkie materiały muszą posiadać odpowiednią izolację termiczną, a cały system musi posiadać odpowiednie zabezpieczenia m in. przeciwpyłowe i termiczne.

Nie zawsze, a praktycznie nigdy nie uda nam się ogrzać kominkiem powietrznym całego sporego budynku. Różne systemy kaskadowe, używanie dwóch i więcej wentylatorów, dodatkowe wentylatory kanałowe itp. nie pomogą wiele. Lepiej więc wychodzić z założenia, że warto skutecznie dogrzać kilka pomieszczeń, niż nieefektywnie wszystkie.
Trudno jednoznacznie określić jaka powierzchnia jest możliwa do dogrzania, a jaka już nie, zależy to oczywiście od konkretnego budynku i rozstawu pomieszczeń.
Można przyjąć, w przypadku budowy systemów wymuszonych, że odległość od wentylatora do najdalszego wylotu nie powinna przekraczać 10 m. W przypadku systemów grawitacyjnych skutecznie można dogrzać pomieszczenia oddalone o około 4-5 m od kominka.
Ograniczenia te powodowane są naturą ogrzewania powietrznego – czyli koniecznością doprowadzenia ogrzanego przez wkład kominkowy powietrza do pomieszczeń w budynku, musi ono więc mieć na tyle dużą prędkość, by pokonać odległość od wentylatora do wylotu, opory przepływu kształtek, nie może przy tym nadto się ochłodzić, a na dodatek nie może powodować powstawania nadmiernego hałasu.

Należy zdać sobie sprawę, że próby rozszerzania systemu (stosując się oczywiście do wskazówek projektowych) ponad powierzchnię 200 m2 mogą być nieefektywne z innego powodu ? wymagają zbyt dużych nakładów finansowych na samą instalację (odpowiedni wkład kominkowy, wentylator(y), odpowiednio duże przewody, ich izolacja itp.) A uzyskany efekt będzie raczej niezadawalający.

Nasza firma montując systemy DGP i budując kominki, odradza klientom nadmierną ich rozbudowę. Gdyż z doświadczeń wiemy, że efekt końcowy jest niezadawalający, mimo zastosowania najnowszych rozwiązań i poniesienia sporych wydatków. Wychodzimy również z praktycznego założenia, że użytkownik nie będzie palił w kominku non stop. Uważamy, że lepiej warto skutecznie i efektownie ogrzać kilka pomieszczeń i skupić się na właściwej i racjonalnej akumulacji ciepła, które zostaje wykorzystane gdy w kominku wygaśnie ogień.

System rozprowadzenia ciepłego powietrza jest najczęstszym źródłem problemów użytkowników kominkowych systemów grzewczych.Isnieje wiele powodów nieprawidłowego działania takiego systemu, jednak najważniejszym są błędy w fazie jego projektowaniu i wykonania.
Najczęstsze problemy z którymi się spotykamy:

-Brak ciepłego powietrza w punktach nadmuchowych,najczęstszą przyczyną tego problemu jest awaria turbiny, lub zastosowanie nieizlolowanych przewodów w instalacji.przyczyną może być również nieodpowiedni dobór mocy wkładu kominkowego do wielkości powierzchni która ma być ogrzana.
-Hałasująca turbina,powodem może być zbyt wysoka temperatura powietrza w komorze kominka, która powoduje przegrzanie i uszkodzenie urządzenia wentylującego.

-Mam rozprowadzenie grawitacyjne ale z punktów nie leci powietrze.
W przypadku rozporwadzenia grawitacyjnego, bardzo ważne jest, aby odpowiednio dobrać długość przewodów instalacji prowadzonych w poziomie. Zbyt długie odcinki uniemożliwiają swobodny przepływ powietrza. W rozprowadzeniu grawitacyjnym nie może być odcinków które będą kierowały ciepłe powietrze w dół.

-Brak przepływu powietrza w przypadku rozprowadzenia wymuszonego
-Brak drożności instalacji spowodowany jest zapchanym filtrem, o ile takowy został w systemie zastosowany. Aby uniknąć takiej sytuacji trzeba przynajmniej raz w roku przeczyścić filtr powietrza.

Instalacje gorącego powietrza

System instalacji kominkowych w najbardziej rozbudowanych wariantach zawiera trzy niezależne układy:

1.Układ odprowadznia spalin z kominka

2. Układ zasilania powietrzem zewnętrznym do spalania i wentylacji. Układ powietrzny umożliwia dostarczenie powietrza nie tylko do procesu spalania drewna ale również do „pomieszczenia” powietrza ogrzewanego, które bez tego będzie suche, powodując uczucie dyskomfortu. zobacz zdjęcie

3. Układ dystrybucji ciepłego powietrza.

Grawitacyjny układ dystrybucji ciepłego powietrza. Najprostrzy, grawitacyjny uklad rozprowadzania ciepłego powietrz z kominka. Układ skuteczny w przypadku kominka umieszczonego centralnie w domu możliwy do zastosowania w przypadku wkładów kominkowych klasy „C” (odpornych na grzanie). zobacz zdjęcie

Wymuszony układ dystrybucji ciepłego powietrza. Bardziej złozony układ ogrzewania ciepłym powietrzem wykorzystujący elektryczny aparat nawiewny oraz filtr. Odpowiedni dobór wydajności aparatu pozwala na nadmuch ciepłego powietrza nawet do najbardziej oddalonych kratek. zobacz zdjęcie

Ważnym czynnikiem w procesie spalania, który determinuje ilość emitowanej energii cieplnej do otoczenia oraz wpływa na długość palenia jest kaloryczność drewna. Im wyższa wartość opałowa, tym większa efektywność palenia.
Na jeden sezon grzewczy trzeba mieć od 5 do 10 m3 drewna w zależności od rodzaju wkładu, ogrzewanej kubatury, izolacji termicznej budynku oraz od warunków zimowych.

Najlepsze właściwości ma twarde drewno liściaste a najlepsze gatunki drewna kominkowego to : grab, buk, dąb, jesion oraz brzoza. Drewno iglaste charakteryzuje się odpowiednią kalorycznością, ale ma dwie zasadnicze wady – spala się dość szybko, a poza tym zawarta w nim żywica przy spalaniu brudzi szybę i zanieczyszcza komin. Dlatego też nie zaleca się stosowanie tego surowca opałowego do palenia ciągłego w kominkach, w których zamontowany został wkład kominkowy.  Drewno drzew iglastych można używać do rozpalania lub ewentualnie mieszać z drewnem liściastym.

Przygotowanie i składowanie drewna

Gatunek drewna to nie wszystko. Bardzo istotną, a często zaniedbywaną sprawą jest jego wilgotność. Drewno powinno być składowane – w zależności od jego rodzaju – co najmniej 1-2 lata w odpowiednich warunkach (najlepiej pod zadaszeniem, w miejscu zapewniającym odpowiedni przewiew i pozbawionym wilgoci). Zaleca się, aby drewno spalane w kominkach i piecach miało wilgotność nie większą niż 15-20%.

Czym grozi palenie mokrym drewnem? Po pierwsze, uzyskuje się w ten sposób mniej ciepła. Drewno sezonowane 2 lata może dostarczyć nawet 30-40% więcej ciepła niż drewno świeże, które leżakowało 2-3 miesiące. Po drugie, drewno mokre bardziej „kopci”, brudzi komin i skraca żywotność wkładów kominkowych.

Jak składować drewno? Można to robić w pryzmach (stożkach) lub prostopadłościanach, układanych zgodnie z zasadą „do wewnątrz wyżej” – tzn. poszczególne szczapy i ich warstwy muszą delikatnie opadać w stronę skraju składu. Dzięki temu zapewni się odpowiednią cyrkulację powietrza, a woda nie będzie się dostawać do środka. W przypadku ułożenia drewna w stożek można przykryć sam jego czubek. Przy układaniu drewna w prostopadłościanach warto skonstruować zadaszenie.Drewno najlepiej rąbać w szczapy o wymiarach około 10-15cm na 35-40cm, przy czym zależy to już od wymiarów kominka/pieca i możliwości składowania.